مسئولیت اجتماعی شرکتها (Corporate social responsibility) یک مدل تجاری و مفهومی گسترده است. این مفهوم به عملکرد مسئولانهی شرکتها در قبال خود، جامعه و محیطزیست میپردازد. کسبوکارهای مختلف با استفاده از برنامههای CSR به فعالیتهای بشردوستانه و یا داوطلبانه پرداخته و در حالی که به جامعه خدمت میکنند همزمان برندشان را نیز معرفی و تبلیغ میکنند و از معافیتهای مالیاتی نیز برخوردار میشوند همچنین نگاه اخلاقی به کسب و کار ماحصل تفکر مسئولیت اجتماعی بوده و جایگاه اجتماعی شرکتها را در سطوح بینالمللی تعریف و تبیین میکند.
فرصتهای فراوانی برای چگونه انجام دادن مسئولیتپذیری اجتماعی وجود دارد ، آن هم زمانی که با هزاران مشکل کوچک و بزرگ احاطه شدهایم؛ از گرمشدن زمین گرفته تا بیماریهای واگیردار و حمایت از کودکان بیپناه ، بیسرپرست، بدسرپرست ،بازمانده از تحصیل ، بیمار ، گرسنه ، معتاد ، فروخته شده ، وادار شده به کار اجباری بدون مزد و همچنین کودکان آزاردیده روحی و جسمی .
نکته دیگر آنکه معمولا شرکت های بزرگ چند ملیتی، سالانه گزارش مسئولیت اجتماعی را منتشر میکنند تا به مخاطبان خود (اعم از سهامداران یا ذی نفعان) اعلام کنند که فعالیت یکسال اخیر آنها، تا چه اندازه محیط زیست و استانداردهای زیست محیطی و اجتماعی را حمایت کرده و محصول نهایی آنها، عاملی تخریبی برای آینده جهان نبوده است همچنین بزرگترین شرکت ها در مسئولیت اجتماعی خود سرمایه گذاری میکنند و بخش ها یا شعبه های اختصاصی دارند که وظیفه رسیدگی به امور مربوط به مسئولیت اجتماعی آنها را دارند.
یک شرکت بهمنظور ایجاد مسئولیت اجتماعی، ابتدا باید در برابر خود و سهامدارانش مسئول و پاسخگو باشد. به همین دلیل است که CSR در درجه اول، جزء استراتژیهایی است که شرکتهای بزرگ از آن استفاده میکنند. هرچه شرکتی شناختهشدهتر و موفقتر باشد، نقش بیشتری را در تعیین استانداردهای اخلاقی (میان مشاغل، رقبا و صنعت خود) ایفا میکند. کسبوکارهای کوچک و متوسط هم برنامههای CSR ایجاد میکنند؛ اما معمولاً بهاندازه شرکتهای بزرگ دیده نمیشوند.
از جمله دلایل پیگیری مسئولیت اجتماعی در شرکتها عبارتند از:
- ارتقای وجهه عمومی شرکت
- بهبود حاشیه سود و دارایی شرکت
- تاثیرگذاری مثبت بر مالیات شرکت
- وفاداری مشتریان و کارکنان
- تقویت برند کارفرمایی
- حضور در مطبوعات و خبرگزاریهای آنلاین
- مزیت رقابتی